Werkgeluk. In de vorige eeuw bestond het woord niet eens, nu is er een hele industrie rond ontstaan. In februari van dit jaar zag zelfs een opleiding tot werkgelukdeskundige het licht. Aan het woord twee geluksprofessionals uit de praktijk: Chief Happiness Officer (CHO) Arjen Banach van zorginstelling Cosis en Chief Experience Officer (CxO) Luc Joziasse van IT-bedrijf Wortell. ‘Mijn taak is dat iedereen met een glimlach naar zijn werk komt.’
In tijden van crisis geldt het adagium ‘de klant is koning’, maar in een hoogconjunctuur kan je beter spreken van ‘de werknemer is koning’. Niets mag zijn of haar ontplooiing in de weg staan. De tweekoppige directie van IT-consultancy Wortell nam daarom een jaar geleden een ingrijpend besluit: alle managers eruit! CxO Luc Joziasse: ‘We groeiden tot boven de honderd medewerkers en dachten: moeten we nu weer een nieuwe manager aannemen? Managers zijn vaak een rem op de creativiteit en het ondernemerschap van werknemers en dus een sta-in-de-weg van hun geluk. We besloten alle managersfuncties af te schaffen en met zelforganiserende teams te gaan werken. We hebben nu eigenlijk nog maar twee managers over: mijn compagnon is Chief Innovation Officer en ik Chief Experience Officer.’
Inspiratiedagen
Spreker, dagvoorzitter en sinds vorig jaar ook CHO Arjen Banach was door zorgverlener Cosis gevraagd de nieuwe strategische visie te vertalen naar een aantal inspiratiedagen. ‘Mij viel op dat in die visie vooral de klant centraal stond, en nauwelijks de zorgprofessional. Geluk op het werk is steeds belangrijker, een wapen voor organisaties in de war on talent. Werkgeluk is een belangrijk onderdeel van de strategie. Mensen raken geïnspireerd als ze bij een organisatie werken waar de medewerker echt centraal staat. De werkgever heeft als taak de werknemer gelukkig te maken. Daarin heb ik als CHO een rol.’
Joziasse stemt in: ‘We zijn een hoofdstuk van het levensverhaal van een werknemer. In de IT beslaat dat een tijdspanne van 3 tot 5 jaar. Ooit is het hoofdstuk uit. Zorg ervoor dat die tijd geweldig is geweest. Iedere herinnering start met een fantastische belevenis. De werkgever moet zorgen voor die belevenis. Dat maakt mijn functie de mooiste die er is.’
Werknemers gelukkig maken, is dat een veertigurige werkweek? Banach: ‘Ik werk twee dagen per week als een soort vliegende keep tussen management en professionals. Cosis is een grote organisatie met bijna 5000 medewerkers. Er is dus veel werk te verrichten rond het thema werkgeluk, maar we pakken het stapje voor stapje op. De vraag staat steeds centraal: hoe kan ik ervoor zorgen dat jij als professional je werk prettiger en dus beter kan uitvoeren? Belangrijk is dat mensen zelf aan het denken slaan, zelf met ideeën komen.’
Coachende gesprekken
Joziasse: ‘Met kerst dacht ik: de teams zijn zelforganiserend, wat ga ik het komende jaar doen? Ik heb maandelijks overleg met de teams. Een soort coachende gesprekken. Sommige teams hebben ontspanning nodig, sommige versnelling. Als ik zie dat iemand te veel hooi op zijn vork neemt, neem ik hem of haar mee uit eten. Met de ander praat ik bij een kop koffie over privézaken die moeilijk liggen. Mijn taak is dat iedereen met een glimlach naar Wortell komt. Medewerkersgeluk leidt tot klantengeluk. Zo simpel is het.’
Hoe meet je werkgeluk? Banach: ‘Bij Cosis werken we met een meetapplicatie, de zogenoemde 369 method. De teams stellen aan de hand van stellingen zelf een definitie van werkgeluk op. Stellingen over de manier van samenwerken, over energie en over zingeving. Eerst doen we een nulmeting. Medewerkers kunnen daarna continu scores invullen. Zo kunnen we 24/7 de stand van het werkgeluk monitoren. Het kan zijn dat het gelukscijfer even gedaald is. Dan kan je meteen lokaliseren waaraan dat ligt en daarop actie ondernemen. Dat werkt heel motiverend voor werknemers.’
Uniek
Joziasse: ‘Wij werken niet met een werkgelukindex of werkgelukmonitor. Dat Wortell uitgeroepen is tot de Beste Werkgever van Nederland is een bevestiging dat we goed bezig zijn. Mensen blijven hier ook steeds langer hangen. Steeds vaker hebben we vijfjarige en tienjarige jubilea. Dat is uniek in deze krankzinnige arbeidsmarkt. Net als verjaardagen vieren we jubilea nadrukkelijk centraal. Dat zijn namelijk ook weer belevenissen.’
In de vorige eeuw hoorde je niemand over werkgeluk. Geluk was iets voor na het werk en in de vakantie. Joziasse: ‘Vroeger was het: we moeten uren schrijven en geld verdienen. Vandaag worden mensen niet meer gemotiveerd door geld. De generatie Z, die zich nu aandient, is alleen bezig met het vernieuwen van zichzelf. Die wil ondernemerschap laten zien. Zelf verantwoordelijkheid nemen en krijgen. Natuurlijk kunnen sommigen niet tegen die vrijheid en die vertrekken, maar aan de voordeur staan jonge ondernemers te trappelen om bij ons te komen werken. Wij willen de ideale werkplek creëren voor de werknemer van de toekomst.
Banach: ‘Werk gaat steeds meer om waardering en voldoening, om het kunnen zijn wie je bent, iets toevoegen aan de maatschappij. De tijdgeest? Ik denk dat het onder meer te maken heeft met de populariteit van social media, waarop iedereen laat zien hoe gelukkig en enerverend hij leeft en werkt. Daarbij kan je je twijfels hebben, maar feit is wel dat mensen denken: ik wil ook meer werkgeluk.
Drie basisvoorwaarden voor werkgeluk, volgens CHO Arjen Banach: 1.Werk bij een waardegedreven organisatie met een duidelijk doel. Dan weet je wat je met je werkzaamheden bijdraagt aan de maatschappij.2.Werk voor een organisatie waarin de mens centraal staat: word je ingezet op je passie en talent en krijg je vrijheid en autonomie? 3.Bepaal wat je met elkaar belangrijk vindt en hoe je die cultuur op een leuke manier ingebed krijgt. Experimenteer daarmee!
Vroeger was het: we moeten uren schrijven en geld verdienen. De generatie Z, die zich nu aandient, is alleen bezig met het vernieuwen van zichzelf