Zeker, de arbeidsmarkt is krap. Maar doen werkgevers er écht alles aan om personeel te vinden? Nee, hoorde Japke-d. Bouma. „Werkgevers die klagen over krapte op de arbeidsmarkt, maar ondertussen oudere werknemers afwijzen, geloof ik niet meer.”
Binnenkort moet ik een praatje houden op een congres voor werkgevers. Ze willen graag tips hoe ze op de huidige krappe arbeidsmarkt nog personeel kunnen vinden. Maar ik ben er best nerveus over. Want ik vrees dat ik niet zo’n positief verhaal voor ze heb. En dat het probleem voor een groot deel bij henzelf ligt.
Tuurlijk, de arbeidsmarkt is historisch krap. Je hoort al over werkgevers die bij werknemers gaan solliciteren, in plaats van andersom.
Maar als ik vervolgens van lezers hoor hoe laks, ouderwets, vaag en eenzijdig sommige ándere werkgevers nog werven, dan denk ik: dat kan toch ook wel wat ambitieuzer, vernieuwender, creatiever en vooral inclusiever, stelletje ‘recruiters’.
Gelukkig hoorde ik ook veel eenvoudige tips hoe het beter kan. Als je dit allemaal al doet, heb ik niks gezegd – arme werkgevers! – maar zo niet: kom eens van je luie gat en ga aan de slag!
1 Ontsla allereerst eens al je HR-personeel
En dan bedoel ik natuurlijk de HR-afdelingen waar alleen maar tutjes (m/v) zitten die louter mensen aannemen die precies op henzelf lijken. Meer ‘proces’ dan inhoud, meer ‘vaardigheden’ dan kennis en vooral niet ouder dan veertig – ben je gek, dan zit je je vader (m/v) aan te nemen!
2 Neem in plaats daarvan HR-mensen aan die het snappen
Die snappen dat de juiste collega’s en het juiste team DE onderscheidende kracht zijn van je organisatie.
3 En schrap die term HR – mensen zijn geen ‘human resources’, geen ‘menselijke grondstoffen’, maar mensen
Toen die afdelingen nog personeelszaken heette, snapte iedereen dat meteen en waren er nog geen tekorten – toeval? Ik denk het niet.
4 Stop ook met al die flauwekul als agile, onboarding, owners van de employee journey, team leads, scrum masters, vibe managers, en story tellers in je vacatures en spreek normale taal!
Dan krijg je misschien geen hippe jonge sollicitanten, maar wel mensen die weten wat ze doen en (daardoor) ook langer blijven.
5 Ga sowieso eens ‘oudere’ werknemers aannemen, werkgevers!
Het grootste cohort op de arbeidsmarkt is momenteel ouder dan 50, het is de gezondste generatie 50+-ers in de geschiedenis. Het zijn slimme mensen, die hun hele leven te horen hebben gekregen dat je moet blijven leren en die dus verrassend bijdetijds zijn.
Werkgevers die klagen over krapte op de arbeidsmarkt, maar ondertussen oudere werknemers afwijzen, geloof ik dus niet meer.
Krappe arbeidsmarkt?, schreef een lezer op LinkedIn: „Dat is allemaal paniekzaaierij. De jonkies zijn op, help, ons instituut loopt vast.”
6 En kijk dan ook nóg eens wat verder dan je neus lang is, personeelswervers!
Hoeveel kantoren zijn er wel niet waar nog nooit iemand van de doelgroep op een van de verplichte invalidentoiletten heeft gezeten, gewoon omdat ‘HR’ nog nooit een mindervalide persoon heeft aangenomen?
7 Om over mensen met een andere huidskleur nog maar te zwijgen
Mensen met long covid, autisme of depressie die momenteel beneden hun niveau werken, langs de zijlijn staan of noodgedwongen in een totaal ander vakgebied werken. Mensen die lelijke truien dragen en/of wat zwijgzamer zijn dan jij – die kun je ook gewoon aannemen, hoor, ook al wil je er niet mee op de foto.
„Werkgevers hebben geen last van een krappe arbeidsmarkt, maar van een krappe gedachtengang”, schreef een lezer op LinkedIn. „Het zijn werkgevers met een afstand tot de arbeidsmarkt.” Een ander schreef: „werkgevers hebben geen moeite om vacatures te vervullen, maar DOEN geen moeite.”
8 Sterker nog: IS er eigenlijk wel krapte op de arbeidsmarkt?
Veel sollicitanten worden nog steeds geghost – dat is volslagen genegeerd – na een sollicitatie, las ik op LinkedIn. Zolang dat nog het geval is, is er nog weinig krapte. Lijkt mij.
Het lijkt er bovendien op „dat het personeelstekort zich vooral op plekken voordoet waar mensen weinig waardering krijgen, omkomen in regeldruk, idiote uren moeten draaien en bovendien slecht worden betaald”, schreef psycholoog Thijs Launspach deze zomer in het AD. „Het personeelstekort is dus vooral een waarderingstekort.”
9 Maar als je dan toch zo nodig jonge mensen zonder ‘vlekjes’ wil werven, verplaats je dan ook eens écht in hun wensen
Denk met ze mee over zwangerschappen (kinderopvang?), studieschuld, ‘zingeving’ (hoe groen, duurzaam en betekenisvol is ons bedrijf nou écht?), mogelijkheden tot studeren naast het werk, een (goedkoper) energiecontract en huisvesting.
Geef ze anders een woning in of boven je kantoor. Dan bind je ze pas écht aan je. Sterker nog, ze kunnen helemaal niet meer weg. Open een spaarrekening zodat hun kinderen kunnen studeren. Of huur wat strandhuizen op Bali zodat ze daar kunnen ‘digital nomadden’. Misschien nog wel goedkoper ook, komende winter.
10 Stop bureaucratie, regeldruk en ‘formuliertjesterreur’, zoals een lezer het noemde
Zodat mensen zich ook écht kunnen bezighouden met het werk waarvoor ze zijn opgeleid en waarvan ze houden.
Dat de meeste jongeren zzp’er worden, heeft natuurlijk niet alleen met het gebrek aan vaste contracten te maken. Ze willen gewoon niet telkens onnodig vergaderen, urenregistraties invullen, stand-upjes, heidagen, en brainstormen over onnodige visiedocumenten. Dat hebben ze overigens met ouderen gemeen.
11 En dan wil zélf een leuk bedrijf/organisatie worden ook nogal eens helpen
Dus geen kantoortuin meer, geen flexplekken, geen micromanagers die de hele dag op je nek zitten, geen gedoe met ‘challenging roles’, en niet meer iedereen in de cc, functioneringsgesprekken, heidagen (gaap), ellenlange assessments (rot op) en drie lagen goedkeuring voor als je suiker in je koffie wil.
12 Maar gewoon, weet je wel…
Computers die het doen, goeie koffie, reiskostenvergoeding, redelijke roosters, vakantiedagen, doorgroeimogelijkheden, contracten, gelijke beloning voor gelijk werk, snel ja of nee zeggen bij nieuwe plannen, en leidinggevenden die iets van het proces weten, maar vooral de inhoud op waarde weten te schatten.
13 En, o ja, geef mensen de keuze om thuis te werken!
Om zelf hun tijd in te delen, zelf te bepalen WAAR ze werken zodat ze minder hoeven te reizen.
Verder op tijd iets met champagne, bonussen en chocoladefonteinen (niet te vaak!) en als je dan straks ook nog de verwarming op 19 graden zet, zal je de sollicitanten (die geen geld meer hebben om thuis te stoken en niet op Bali werken) van je af moeten slaan.
14 Afwachten tot de volgende crisis kan natuurlijk ook
Dan komt het personeel vanzelf met hangende pootjes terug. Maar voor wie daar niet op kan wachten, is er nu weer genoeg te doen.
Heel veel sterkte ermee!
Uit: NRC : Japke-d. denkt mee
